Er zijn veel oorzaken voor constipatie, waaronder verkeerde voeding. Denk dan aan een gebrek aan vezels in het voedingspatroon, botten opeten of te veel haar binnenkrijgen. Een mechanische obstructie kan bijvoorbeeld ontstaan door een bekkenfractuur en de daarmee gepaard gaande vernauwing van het bekken of toename van de omtrek. Andere mogelijke triggers zijn neuromusculaire aandoeningen zoals een verstoorde werking van de zenuw- of spiercellen in de dikke darm of ruggenmergaandoeningen zoals het cauda-equinasyndroom. Metabole ziektes die constipatie kunnen veroorzaken, zijn hypokaliëmie, hypercalciëmie, hyperthyreoïdie of uitdroging. Naast deze triggers kan ook medicatie constipatie uitlokken. Voornamelijk anticholinergica, antihistaminica, opioïden en diuretica spelen hierbij een grote rol. Te weinig beweging, een vuile kattenbak of geen kattenbak en verhoogde stress kunnen ook constipatie veroorzaken.
Staking in de darmen: constipatie bij honden en katten
01 maart 2024 — van Linn Masch
Merk je dat de stoelgang van je viervoeters moeizaam verloopt? Constipatie is een veelvoorkomend gezondheidsprobleem bij honden en katten dat verschillende oorzaken kan hebben. Hieronder vind je meer informatie over de oorzaken, symptomen en behandelmogelijkheden bij constipatie.
Wat kan constipatie veroorzaken?
- Voeding of dieet
- Medicatie
- Mechanische obstructies
- Metabole ziektes
- Neuromusculaire ziektes
- Endocriene ziektes
- Externe factoren
- Pijn tijdens de ontlasting
Hoe herken ik constipatie?
- Moeizame of pijnlijke ontlasting
- Veelvuldig persen
- Onrustig gedrag
- Gespannen maag/buikwand, buikpijn
- Overgeven
- Minder ontlasting
- Stevige, harde en eerder ronde ontlasting in plaats van langwerpig
- Lusteloosheid
- Verminderde eetlust Naast een algemeen onderzoek, rectaal onderzoek, bloedonderzoek met bepaling van schildklierwaarden (T4) en urinestatus kan ook een röntgenfoto of echo van de patiënt worden gebruikt om een definitieve diagnose te stellen.
Constipatie - wat nu?
Constipatie is een onregelmatige stoelgang met daaropvolgende ophoping van harde, droge ontlasting. De behandeling hangt af van de ernst van de constipatie. De eerste stap is echter het behandelen van de onderliggende ziekte. Daarna zijn afhankelijk van de bevindingen een dieet, laxeermiddelen, infusen of klysma's mogelijk. Laxeermiddelen zijn stoffen of preparaten die de stoelgang stimuleren. Lactulose, een hyperosmotisch laxeermiddel, maakt de ontlasting zachter. Door lactulose te gebruiken verhoogt de intraluminale osmotische druk, wat water in het darmlumen trekt. Dit leidt tot een toename van het volume en bijgevolg een verhoogde peristaltiek. Lactulose zorgt ook voor zuurgeïnduceerde peristaltische stimulatie, omdat het laxeermiddel fermenteert tot waterstof en korteketenvetzuren in het colon. Het is raadzaam om een lactuloseproduct zonder alcohol en bewaarmiddelen te gebruiken, aangezien beide stoffen een negatief effect op de spijsvertering kunnen hebben. Alcohol wordt via het maagdarmkanaal in de bloedbaan opgenomen en vormt een extra belasting voor de toch al hardwerkende darmen. Alcohol wordt afgebroken in de lever, waardoor andere stofwisselingsprocessen worden vertraagd en de alcohol het hele organisme belast. Bovendien kan alcohol de spieren doen ontspannen, wat dan weer leidt tot een beperkte of stagnerende stoelgang.
Psylliumzaden behoren tot de vezelvormende laxeermiddelen. De hele zaden worden vaak vrijwel onveranderd uitgescheiden, daarom worden bij voorkeur psylliumschillen gebruikt. Deze zwellen op in de darmen en maken de ontlasting zo zachter, terwijl ze tegelijkertijd het samentrekken van de darm positief stimuleren. Psylliumzaden kunnen worden gebruikt bij milde constipatie. Naast de behandeling van de onderliggende ziekte is het op lange termijn zinvol om in te zetten op externe factoren met voldoende beweging en zo weinig mogelijk stress. Daarnaast kunnen orale laxeermiddelen zoals psylliumzaden of lactulose in combinatie met probiotica bijdragen aan een gezonde spijsvertering.
